กฎหมายเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์

ลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ คือลิขสิทธิ์ที่อนุญาตให้ใช้งานซอฟต์แวร์นั้นๆโดยชอบธรรมตามกฎหมาย โดยปกติแล้วซอฟต์แวร์ส่วนใหญ่ รวมถึงฟรีแวร์และโอเพนซอร์สนั้นมาพร้อมลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์ ซึ่งลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์นั้นไม่ได้หมายความว่าต้องเสียเงินเสมอไป แต่ใช้เพื่ออธิบายสิทธิของผู้ใช้ว่าได้รับการอนุญาตให้ทำอะไรบ้าง[1]
ลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์แบ่งออกได้เป็น 5 ประเภทตามลักษณะการคุ้มครอง ดังนี้
  • Ad ware คือ โปรแกรมที่ให้ใช้ฟรี แต่ก็มีการเก็บเงินบ้างเป็นบางครั้ง บวกกับการโฆษณาบนเว็บไซต์[5] Ad ware มีการคุ้มครองจากลิขสิทธิ์อย่างเต็มที เช่นกัน
  • Free ware คือ โปรแกรมที่ให้ใช้ฟรีโดยไม่มีการเสียค่าตอบแทนแต่อย่างได้ และสามารถนำโปรแกรมประเภทFree wareส่งต่อให้ผู้อื่นใช้ด้วยก็ได้ แต่ต้องไม่มีการนำโปรแกรมนั้นไปขาย[6] Free ware มีการคุ้มครองน้อยหรือมีการคุมครองเพียงครึ่งเดียวเท่านั้น
  • Open source คือ โปรแกรมที่ทำออกมาให้ใช้ฟรี และผู้ใช้ยังสามารถร่วมกันพัฒนาโปรแกรมประเภทOpen sourceได้อีกด้วยโดยการเขียนโปรแกรมเพิ่มหรือแก่ไขโปรแกรมนั้นๆ


“สิทธิในการใช้งานซอฟต์แวร์อย่างถูกต้องตามกฎหมาย ที่เจ้าของลิขสิทธิ์ยินยอมให้ผู้ใช้ปลายทางใช้ซอฟต์แวร์นั้นๆ ตามรายละเอียดและเงื่อนไขที่ระบุในใบอนุญาตใช้งานสำหรับผู้ใช้ปลายทาง (End User License Agreement: EULA)”


การการละเมิดลิขสิทธิซอฟต์แวร์โดยทั่วไปมี 5 ลักษณะได้แก่

1.การละเมิดลิชสิทธิ์โดยผู้ใช้เป็นรูปแบบการสร้างความเสียหายต่อ BSA มากที่สุด เรียกกันว่า "การละเมิดลิขสิทธิโดยผู้ใช้ในองค์กร" เกิดจากการที่องค์กรธุรกิจ ทำการสำเนาซอฟต์แวร์โดยไม่ได้รับอนุญาต
2.การใช้งานจำนวนมากในเครือข่ายเกิดจากการมีผู้ใช้งานจำนวนมากในเครือข่ายเข้าใช้ซอฟต์แวร์ที่ส่วนกลางพร้อมกัน
3.การละเมิดลิขสิทธ์ทางอินเตอร์เน็ต
แม้จะมีผู้จำหน่ายซอฟต์แวร์ผ่านอินเตอร์เน็ตอย่างถูกต้องก็ตาม แต่ก็มีการละเมิดลิขสิทะผ่านอินเตอร์เน็ต เป้นจำนวนมากได้เช่นกัน ได้แก่

        เว็บไซต์ที่เปิดให้ดาว์นโหลดหรือแลกเปลี่ยนซอฟ์ตแวร์ทางการค้าโดยไม่มีค่าใช้จ่าย
        เว็บไซต์ที่เสนอการประมูลซอฟต์แวร์ผิดกฏหมาย, ซอฟต์แวร์ละเมิดลิขสิทธิ์ หรือซอฟต์แวรืที่ไม่ตรงกับช่องทางจำหน่ายที่กำหนด
        เครือข่าย Peer-to-Peer ที่อนุญาตให้แลกเปลี่ยนซอฟต์แวร์มีลิขสิทธิ์ระหว่างกัน

การละเมิดลิขสิทธิ์ผ่านอินเตอร์เน็ต ยังถือเป้นเรื่องคุกคามการค้าอิเล็กทรอนิกส์ที่สำคัญที่สุด
4.การติดตั้ง ซอฟต์แวร์ในฮาร์ดดิสก์เกิดจากการที่ผุ้จำหน่ายคอมพิวเตอร์ทำการติดตั้งซอฟต์แวร์ให้กับลูกค้าอย่างผิดกฏหมาย เพื่อจูงใจให้เกิดการซื้อ
5. การสำเนาซอฟต์แวร์อย่างผิดกฏหมายคือการทำสำเนาอย่างผิดกฏหมาย หรือจำหน่ายสินค้าที่ละเมิดลิขสิทธิวอฟต์แวร์โดยเจตนา สำหรับกรณีของซอฟต์แวร์ที่มีบรรจุภัณฑ์นั้นพบว่า ได้มีการจำหน่ายซีดีหรือดิสเก็ตต์ที่ทำสำเนาอย่างผิดกฏหมายพร้อมด้วยคู่มือ, สัญญาการใช้งาน แลากและบัตรลงทะเบียนโดยมีบรรจุภัณฑ์และคุณสมบัติป้องกันการปลอมแปลงที่เหมือนกันกับผลิตภัณฑ์ของแท้ให้เห็นเช่นกัน



   การละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์โดยทั่วไปมี 5 ลักษณะ ได้แก่

1. การละเมิดลิขสิทธิ์โดยผู้ใช้

            เป็นรูปแบบที่สร้างความเสียหายต่อ BSA มากที่สุด เรียกกันว่า การละเมิดลิขสิทธิ์โดยผู้ใช้ในองค์กร เกิดจากการที่องค์กรธุรกิจทำการสำเนาซอฟต์แวร์โดยไม่ได้รับอนุญาต

2. การใช้งานจำนวนมากในเครือข่าย

            เกิดจากการมีผู้ใช้จำนวนมากในเครือข่ายเข้าใช้ซอฟต์แวร์ชุดเดียวที่ส่วนกลางพร้อมกัน

3. การละเมิดลิขสิทธิ์ทางอินเตอร์เน็ต

            แม้จะมีผู้จำหน่ายซอฟต์แวร์ผ่านอินเตอร์เน็ตอย่างถูกต้องก็ตาม แต่ก็มีการละเมิดลิขสิทธิ์ทางอินเตอร์เน็ตเป็นจำนวนมากเช่นกัน ได้แก่

  • เว็บไซต์ที่เปิดให้ดาวน์โหลดหรือแลกเปลี่ยนซอฟต์แวร์ทางการค้าโดยไม่มีค่าใช้จ่าย
  • เว็บไซต์ที่เสนอการประมูลซอฟต์แวร์ผิดกดหมาย, ซอฟต์แวร์ละเมิดลิขสิทธิ์ หรือซอฟต์แวร์ที่ไม่ตรงกับช่องทางจำหน่ายที่กำหนด
  • เครือข่ายแบบ Peer-to-Peer ที่อนุญาตให้แลกเปลี่ยนซอฟต์แวร์ที่มีลิขสิทธิ์ระหว่างกัน
การละเมิดลิขสิทธิ์ผ่านทางอินเตอร์เน็ตยังถือเป็นเรื่องคุกคามการค้าอิเล็กโทรนิกส์ที่สำคัญที่สุด

4. การติดตั้งซอฟต์แวร์และฮาร์ดดิสก์

            เกิดจากการที่ผู้จำหน่ายคอมพิวเตอร์ทำการติดตั้งซอฟต์แวร์ให้กับลูกค้าอย่างผิดกฎหมาย เพื่อจูงใจให้เกิดการซื้อ

5. การสำเนาซอฟต์แวร์อย่างผิดกฎหมาย

            คือ การทำสำเนาอย่างผิดกฎหมาย หรือจำหน่ายสินค้าที่ละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์โดยเจตนา สำหรับกรณีของซอฟต์แวร์ที่มีบรรจุภัณฑ์นั้นพบว่า ได้มีการจำหน่ายซีดีหรือดิสเก็ตต์ที่ทำสำเนาอย่างผิดกฎหมายพร้อมด้วยคู่มือ, สัญญาการใช้งาน, ฉลาก และบัตรลงทะเบียน โดยมีบรรจุภัณฑ์และคุณสมบัติป้องกันการปลอมแปลงที่เหมือนกับผลิตภัณฑ์ของแท้ ให้เห็นเช่นกัน


บทกำหนดโทษการละเมิดลิขสิทธิ์ซอฟต์แวร์
@ มีสิทธิ์ถูกฟ้องเป็นคดีอาญาหรือคดีแพ่งก็ได้ แล้วแต่เจ้าของลิขสิทธิ์

@ ละเมิดลิขสิทธิ์ไม่ว่าจำหน่ายหรือใช้งานเอง มีสิทธิ์จำคุกตั้งแต่ 6 เดือน ถึง 4 ปี หรือปรับตั้งแต่ 100,000 บาท ถึง 800,000 บาท หรือทั้งจำทั้งปรับ
@ นิติบุคคลกระทำความผิด ให้ถือว่ากรรมการหรือผู้จัดการทุกคนของนิติบุคคลนั้นเป็นผู้ร่วมกระทำความผิดกับนิติบุคคลนั้น !!! เว้นแต่จะพิสูจน์ได้ว่าการกระทำของนิติบุคคลนั้นได้กระทำโดยตนมิได้รู้เห็นหรือยินยอมด้วย
@ ผู้ใดกระทำความผิดต้องระวางโทษตามพระราชบัญญัตินี้ เมื่อพ้นโทษแล้วยังไม่ครบกำหนดห้าปี กระทำความผิดต่อพระราชบัญญัตินี้อีก
ต้องระวางโทษเป็นสองเท่าของโทษที่กำหนดไว้สำหรับความผิดนั้น

อ้างอิงตาม พรบ. ลิขสิทธิ์ ปี พ.ศ.2537